Levenstestament, zin of onzin?

Een testament ken je waarschijnlijk, daarin staat wat er moet gebeuren als je komt te overlijden. Maar wist je dat er ook een levenstestament bestaat, waarin je vastlegt wie er namens jou mag handelen als je dat zelf niet meer kunt?

“Zo’n levenstestament? Ach, dat is toch onzin, alleen maar weer geldklopperij van die notarissen”, “vroeger hadden we dat toch ook niet” of “dat komt toch allemaal vanzelf wel goed”.

Vandaag dus maar eens op de bres voor het levenstestament. Ik vind namelijk dat het wel degelijk zin heeft om een levenstestament te maken. In sommige gevallen is een levenstestament misschien nog wel belangrijker dan een “gewoon” testament.

Waarom?

Omdat ik het belangrijk vind dat je zelf de regie houdt over wie er namens jou dingen mag regelen en beslissen, ook en juist als je dat zelf niet meer kunt, wilt of mag doen. En omdat ik vind dat je later een ander (partner, kind of iemand anders) niet op hoeft te zadelen met problemen als je die kunt voorkomen.

Dat komt toch vanzelf wel goed?

Hoe dan? Doordat je partner of kind naar de bank of een andere instelling gaat en daar dingen voor je regelt? Zonder volmacht? Fijn als dat kan inderdaad en best makkelijk. En andersom is het inderdaad heel vervelend als je namens je ouders naar de zorgverzekeraar belt om iets te regelen en ze gaan dat niet voor je doen omdat je geen volmacht hebt. Maar zeg nou zelf: is dat niet een klein beetje logisch? Want vandaag bel je omdat je moeder je dat heeft gevraagd, maar dat betekent ook dat je dat kunt doen als ze het je niet gevraagd heeft. En dat betekent ook dat iemand namens jou zo’n telefoontje kan plegen, ook als jij er niet vanaf weet. Dat is best gek toch? En zou je dat zelf zo willen? Wil je niet gewoon zelf bepalen wie er namens jou mag handelen? En als je dat hebt gedaan, dat je ook zeker weet dat banken, verzekeraars en andere instellingen jouw informatie alleen delen met die persoon?

Eigen woning

Nog een voorbeeld: je hebt samen met je partner een eigen woning. Je partner wordt ziek, verhuist naar een verzorgingshuis en kan niet meer zelfstandig handelen. Je besluit dat het beter is als jullie woning verkocht wordt, zodat je zelf wat kleiner kunt gaan worden. Maar: je kunt niet alleen jullie huis verkopen, daar is de handtekening van je partner voor nodig. Als je partner handelingsonbekwaam is, kun je het huis dus niet verkopen. Ook in zo’n situatie is het dus verstandig als je in een levenstestament hebt vastgelegd dat je partner (of iemand anders) in zo’n situatie voor jou mag handelen.

Een volmacht dus, of een levenstestament?

Zorg dat je iemand machtigt om namens jou administratieve handelingen te doen en beslissingen te nemen. Bij de bank kan dat door iemand te machtigen op jouw rekening. De zorgverzekeraar of het pensioenfonds doet natuurlijk niets met die bankmachtiging. Bij andere bedrijven en instantie heb je echt een notariële volmacht nodig. Zo’n volmacht kun je opnemen in je levenstestament. Deze notariële volmacht is overal geldig, bij banken, maar ook bij bedrijven, instanties, overheid etc.

Kan het ook anders?

Uiteraard. In de situatie hierboven met de eigen woning zijn er twee alternatieven. De eerste is dat je bij de rechtbank bewind aanvraagt over je partner. Behalve dat dit emotioneel een stuk vervelender is (je gaat dan óver je partner beslissen in plaats van dat je van je partner in vertrouwen een volmacht hebt gekregen), duurt het ook lang. Je moet eerst het bewind aanvragen, dat duurt in Nederland gemiddeld 8 maanden. Als je dan het bewind hebt gekregen, moet je elk jaar verantwoording afleggen aan de rechtbank en voor bijzondere handelingen zoals het verkopen van een huis heb je weer aparte toestemming nodig van de rechtbank.

Het andere alternatief is wat drastischer, dan moet je wachten met het verkopen van de woning tot je partner is overleden Als jij dan de erfgenaam bent, heb je daarna de volledige zeggenschap over de woning. Beetje harde uitspraak? Ja, ben ik met je eens, maar het is helaas wel waar. Regel het dus als het nog wel kan.

Het heeft dus zin, zo’n levenstestament

Daarmee hou je zelf de regie in handen, jij bepaalt wie er namens jou mag beslissen als je dat zelf niet meer kunt. Bovendien voorkom je problemen voor de mensen die in zo’n situatie voor je zorgen.

Je kunt overigens nog veel meer regelen in een levenstestament, daarover kun je meer lezen op mijn website, daar is deze blog te kort voor. Heb je er hulp bij nodig of wil je meer informatie, dan kun je natuurlijk ook een afspraak maken. Op de website van de gezamenlijke notarissen vind je ook veel informatie over dit onderwerp.