Stiefkinderen en de erfenis

Samengestelde gezinnen, gezinnen met stiefkinderen of bonuskinderen, halfbroers en halfzussen. Er zijn er steeds meer van in Nederland, heel normaal dus en niemand kijkt daar van op. Maar hoe werkt dat eigenlijk bij een erfenis? En wil je als ouder ook dat dat zo werkt?

Wat zegt de wet?

In een eerdere blog heb ik al eens verteld over erfgenamen. Volgens de wet zijn in deze situatie je partner en kinderen ieder voor een gelijk deel je erfgenaam. Partner is in dit geval de persoon waarmee je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt en de kinderen zijn jouw eigen kinderen (dus waarvan je wettelijk gezien de vader of moeder bent). Eigenlijk best duidelijk, maar is het ook wat je wilt?

Voorbeeld:

Stel, we nemen Bas en Mia als voorbeeld, zij zijn getrouwd (in gemeenschap van goederen) en hebben samen 1 dochter, Anna. Bas heeft twee zoons uit een eerder huwelijk, Bart en Pieter. Mia heeft een dochter uit een eerder huwelijk, Sterre. Bas en Mia hebben samen 100.000 euro vermogen. Dat betekent dat als één van de twee ouders overlijdt, de erfenis de helft daarvan is, 50.000 euro dus.

Bas overlijdt, de erfgenamen zijn dan zijn vrouw Mia en zijn kinderen: Bart, Pieter en Anna. Die krijgen dus allevier 1/4 van de erfenis, 12.500 euro.

De rest van het vermogen blijft zoals het is en dan overlijdt Mia. Zij heeft op dat moment nog 62.500 euro over. Die wordt verdeeld over haar kinderen, Anna en Sterre. Die krijgen dus ieder 31.250.

Nu andersom, Mia overlijdt eerst. Haar erfgenamen zijn dan Bas, Anna en Sterre. Die krijgen ieder 16.666 euro. Bas heeft dan een vermogen van 66.666 euro. Als Bas vervolgens overlijdt, krijgen zijn erfgenamen (Bart, Pieter en Anna) ieder nog 1/3 daarvan, 22.222.

Voor Bart en Pieter is het dus financieel gunstiger als hun vader zo lang mogelijk leeft.

Voor Sterre geldt dat andersom, voor haar is het gunstiger als haar moeder als laatste overlijdt. Ze krijgt dan bijna twee keer zoveel als wanneer haar moeder als eerste zou overlijden.

Voor Anna is het financieel beter als haar vader eerder overlijdt dan haar moeder, dan hoeft ze de tweede, hogere, erfenis maar met 1 zusje te delen in plaats van met twee broers.

Weet je zeker dat je dit wilt?

Dat kan natuurlijk. De kinderen uit je eerste huwelijk erven misschien ook nog wel van hun andere ouder, waardoor dit per saldo misschien niet eens zo heel gek uitpakt. Maar wat je hier natuurlijk niet weet is hoeveel geld er te erven is bij de andere partner, zijn daar ook nog halfbroers en halfzussen? Wie van de partners overlijdt het eerste? Gaat de ander daarna de rest van het geld opmaken? Kortom: het blijft een lastige vraag.

En als je het anders wilt?

Dan kan, dan moet je een testament opmaken. In dat testament kun je namelijk opnemen dat je de kinderen van je partner gelijk wilt stellen aan je eigen kinderen. In het voorbeeld van Bas en Mia zou dat betekenen dat zij voor de erfenis vast laten leggen dat alle kinderen gelijk behandeld worden bij het overlijden van één van hen. Het maakt dan niet uit welke ouder eerst overlijdt, de erfenis wordt op dat moment altijd verdeeld over de partner én de vier kinderen. Ieder 10.000 euro dus. En bij het overlijden van de twee ouder weer. Op dat moment is er nog 60.000 te verdelen over vier kinderen. Die krijgen dan allemaal nog een keer 15.000 euro. In totaal hebben ze dan allevier 25.000 euro gehad.

Wat is beter?

Dat kun je eigenlijk niet zomaar zeggen. Bij het wettelijk erfrecht kun je bedenken dat het oneerlijk is omdat het kind van hen samen altijd twee keer erft. Aan de andere kant: de stiefkinderen hebben ook nog een andere ouder waarvan ze misschien ook wel erven. Maar wat nu als die ouder nagenoeg buiten beeld is en jouw kind is eigenlijk altijd opgegroeid samen met zijn of haar halfbroers en -zussen. Dat maakt de situatie wel weer anders. 

Kortom: goed over nadenken samen. En als je het anders wilt regelen dan in de wet staat, dan moet je een testament gaan laten maken. Heb je daar hulp of advies bij nodig: neem dan gerust contact met me op.